اظهارات مقام ارشد وزارت خارجه
درباره مشارکت جاری ایالات متحده در وین در ارتباط با برجام
وزارت خارجه ایالات متحده
دفتر سخنگو
جلسه مطبوعاتی بدون ذکر نام
۶ مه ۲۰۲۱
از طریق کنفرانس تلفنی
مجری: سپاس از شما. صبح همگی به خیر. و با سپاس برای این که امروز به تماس ما پیوستید. ما از این که توانسته‌ایم این فرصت را در اختیار شما قرار دهیم تا برخی اطلاعات روزآمد را در آستانه مرحله بعدی گفتوگوها در وین در رابطه با برجام دریافت کنید، بسیار خوشحالیم. امروز در این‌جا [مقام ارشد وزارت خارجه] با ما است و او این هفته به وین بازخواهد گشت. جهت یادآوری [مقام ارشد وزارت خارجه] امروز بدون ذکر نام صحبت خواهد کرد و شما می‌توانید در گزارش‌تان از او به عنوان مقام ارشد وزارت خارجه یاد کنید.
به عنوان یک یادآوری دیگر، این تماس تلفنی تا زمان پایان یافتن آن اجازه انتشار ندارد و فایل صوتی این جلسه نمی‌تواند منتشر یا پخش شود. بسیار خوب. بنابراین، امروز ما در حالت بدون ذکر نام هستیم.
به این ترتیب، من از [مقام ارشد وزارت خارجه] دعوت می‌کنم که اظهاراتی را بیان کند و سپس ما پرسش‌های شما را خواهیم شنید. سپاسگزارم. [مقام ارشد وزارت خارجه]؟
مقام ارشد وزارت خارجه: سپاسگزارم. و بار دیگر از همه برای انجام این کار سپاسگزاری می‌کنم. ما باید کمی تنوع ایجاد کنیم و این بار قبل از آغاز دور [بعدی گفتوگوها]، و نه درست پس از پایان آن، با شما صحبت میکنیم. بنا بر این، ممکن است کمی متفاوت باشد. اما اجازه دهید در آغاز بگویم که گزارش‌های فراوانی درباره این که آیا این دور پایانی است، آیا این دور تعیین‌کننده است، و آیا باید در هفته‌های آینده توافقی حاصل شود، منتشر شده است. و من به سادگی می‌گویم که ما احساس میکنیم سه دور گذشته کمک کرده است تا گزینه‌هایی که باید برای – توسط ایران و ایالات متحده برای بازگشت به رعایت کردن در برابر رعایت کردن – یعنی بازگشت به رعایت متقابل برجام انتخاب شوند، کاملا شفاف شود.
ما فکر میکنیم که آنها – که این یک مجموعه گزینه‌های کاملا روشن است که باید انتخاب شود؛ زیرا ما چیز تازه‌ای را اختراع نمی‌کنیم. این در متن برجام نوشته شده است. و اگر ایران این تصمیم سیاسی را بگیرد که می‌خواهد صادقانه به برجام، به نحوی که برجام مذاکره شده بود، بازگردد، در آن صورت این کار می‌تواند نسبتاً سریع انجام شود و به اجرا درآمدن آن نیز می‌تواند نسبتاً سریع باشد. اما ما نمی‌دانیم آیا آنها تصمیم گرفته‌اند که برای بازگشت دقیق متقابل به رعایت کردن [مفاد برجام] آماده‌اند، و آیا آنها آماده‌اند که این کار را اکنون انجام دهند یا نه.
و بنا بر این، آیا این امکان وجود دارد که ما طی چند هفته آینده شاهد بازگشت متقابل به رعایت [برجام] و یا تفاهمی از بازگشت متقابل به رعایت [برجام] باشیم؟ بله، این ممکن است. آیا محتمل است؟ فقط زمان این را مشخص خواهد کرد؛ زیرا همان گونه که گفتم، این امر نهایتاً تصمیمی سیاسی است که باید در ایران گرفته شود.
اما اگر ما درباره آن واقع‌بین باشیم – و ایالات متحده [واقع‌بین] است، ایالات متحده درک می‌کند که برای بازگشت به رعایت [مفاد برجام] باید چه کارهایی را در زمینه تعهدات کاهش تحریم‌ها که تحت برجام پذیرفته است، انجام دهد. و ما می‌دانیم که این مستلزم چه چیزی است. ما همچنین درک میکنیم که ایران چه کارهایی را برای بازگشت به رعایت تعهدات هسته‌ای خود انجام دهد. و تکرار می‌کنم، این چیزی نیست که نیاز باشد کسی آن را اختراع کند. کافی است که فرد، متن ساده برجام را بخواند. بنابراین، ما نسبت به انجام آن متهد هستیم و باید در روزها و هفته‌های آینده ببینیم که آیا ایران نیز چنین است؟
اما من همچنین می‌خواهم از فاصله‌ای دورتر به این موضوع بپردازم. منظور من این است که این یک موضوع ساده درباره کاهش دادن تحریم‌ها صرفاً به منظور کاهش دادن تحریم‌ها، یا رعایت متقابل صرفاً به منظور رعایت متقابل نیست. دلیلش این است که ما گزینه جایگزین را آزموده‌ایم. دولت قبل چنین نظریه‌ای داشت. نظریه آن این بود که با اعمال فشار حداکثری و خروج از این توافق، ایران ناگزیر خواهد بود که بازگردد و با تعهدات هسته‌ای سختگیرانه‌تر موافقت کند و بپذیرد که باید رفتار منطقه‌ای بی‌ثبات‌کننده‌اش را مهار کند. من فکر می‌کنم آزمایش سه سال گذشته نشان داده است که موضوع دقیقاً برعکس است؛ که بدون برجام، که با اعمال دوباره همه تحریم‌ها، و اعمال تحریم‌های تازه، برنامه هسته‌ای ایران به سرعت رو به جلو می‌رود و رفتار منطقه‌ای آن خصومت‌آمیزتر شده است.
بنابراین، به همین خاطر بود که دولت بایدن، پرزیدنت بایدن، تصمیم گرفت که ما به دنبال بازگشت به یک وضعیت رعایت متقابل یک توافق در حال اجرا خواهیم بود و سپس از آن به عنوان بستری برای به دست آوردن یک توافق بلندمدت‌تر و نیرومندتر مبتنی بر بنیان برجام و نیز پرداختن به برخی دیگر از جنبه‌های امنیت منطقه‌ای استفاده خواهیم کرد.
اگر ایران آماده انجام این کار نیست، در آن صورت دولت بایدن با آن وضعیت مقابله خواهد کرد و هر چه در توان دارد به کار خواهد بست تا اطمینان یابد که ایران به سلاح‌های هسته‌ای دست نخواهد یافت. بنابراین، ما برای آن سناریو هم آماده‌ایم. اما سناریویی که ما ترجیح می‌دهیم و می‌دانیم که به نفع ما است و باور داریم که به نفع ایران نیز هست، بازگشت به رعایت متقابل است. و این همان چیزی است که در این دور از [گفت‌وگوهای] وین برای دستیابی به آن تلاش میکنیم.
یک مطلب دیگر. من هر بار که با شما صحبت می‌کنم تکرار می‌کنم که ما مسئله شهروندان آمریکایی به ناحق بازداشت شده در ایران را مطرح میکنیم. این نهایت و اوج بی‌رحمی است که شهروندان – شهروندان آمریکایی را صرفاً با هدف استفاده از آنها به عنوان مهره‌هایی در یک – برای تلاش جهت امتیازگیری از ایالات متحده یا کشورهای دیگر، به ناحق بازداشت کنند. اما آنها – ایران بی‌رحمی را از این هم فراتر برده و این کار را با درز دادن اطلاعاتی مبنی بر این که توافقی حاصل شده است، انجام داده است. کسی نمی‌تواند رنجی را که خانواده‌های بازداشت‌شدگان زمانی که برای یک لحظه فکر می‌کنند عزیزان‌شان به خانه بازمیگردند، تصور کند. و این بی‌رحمی غیرقابل بیان است.
ما مصمم هستیم که آنها را به خانه بازگردانیم. ما مصمم هستیم که هر چه در توان داریم برای بازگرداندن آنها به خانه انجام دهیم. اما واقعاً امیدواریم که ایران دیگر بازداشت‌شدگان و خانوادههایشان را وادار نکند رنجی را که یکشنبه گذشته متحمل شدند، دوباره تجربه کنند. آنها برای لحظه‌ای کوتاه اخباری را خواندند مبنی بر این که عزیزان‌شان در حال بازگشت به خانه هستند، چرا که یک توافق حاصل شده است. چنین چیزی درست نیست. توافقی در کار نیست. ما هر آن چه در توان داریم انجام می‌دهیم تا شهروندان‌مان را به خانه بازگردانیم. و تا زمانی که آنها بازنگشته باشند، آرام نخواهیم گرفت.
بسیار خوب. با ذکر این مطلب، آماده شنیدن پرسش‌های‌تان هستم.
مجری: بسیار خوب. اجازه دهید برویم به سراغ خط مت لی از آسوشیتدپرس. مت؟
اپراتور: یک لحظه. و مت، خط شما باز است.
پرسش: بله. آیا شما – من این‌جا هستم. آیا همه صدای من را می‌شنوید؟
مجری: مت، ما صدای شما را می‌شنویم. بفرمایید.
پرسش: بسیار خوب. عالی. ببخشید. خوب. [مقام ارشد وزارت خارجه]، وقتی شما می‌گویید درک می‌کنید که چه اقدامی لازم است، این را هم درک می‌کنید که ایران باید چه کاری انجام دهد و شما فقط می‌خواهید به برجام، به همان ترتیبی که نوشته شده بود، بازگردید، آیا این بدان معنا است که شما تصمیم گرفته‌اید، اگر توافقی باشد – و می‌دانم که شما چنین کرده‌اید – شما ممکن است بگویید که این یک فرضیه است. اما اگر شما به آن بازگردید، آیا این بدان معنا است که ما به – به جایی بازخواهیم گشت که دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد؟ یا آن که معنایش این است که موضوعاتی مانند تحریم تسلیحاتی که منقضی شد نیز در میان است و ما به آن نقطه بازخواهیم گشت؟ به عبارت دیگر، آیا اتفاقاتی که تحت این توافق از زمان خروج ترامپ تا زمان روی کار آمدن شما اتفاق افتاد، آیا آن موارد هنوز هم اعمال می‌شوند؟ یا این که اتفاق دیگری در آن جا می‌افتد؟ از شما سپاسگزارم.
مقام ارشد وزارت خارجه: خوب. مت، من فکر می‌کنم معنایش این است که ما به آن چیزی که باور داریم و آن را رعایت کردن توافق می‌دانیم، بازخواهیم گشت. و بنابراین، باید آن چه را که با توافق سازگار نباشد، حذف کنیم. و آن چه با توافق سازگاری داشته باشد، [حذف] نخواهیم کرد. و من می‌خواهم از این فرصت برای روشن کردن یک نکته استفاده کنم. وقتی ما می‌بینیم – ما مبنای اثباتی و چرایی برخی از تحریم‌هایی را که ممکن است توسط دولت ترامپ اعمال شده باشد، مورد پرسش قرار نمی‌دهیم. آن چه مورد پرسش قرار می‌دهیم، سازگاری آنها با بازگشت به برجام است. و ارزیابی ما، و تصمیم امنیت ملی ما، این است که بازگشت به برجام و رعایت آن، چنان چه ایران نیز به رعایت برجام بازگردد، در جهت منافع امنیت ملی کشور ما است.
و بنابراین، ما همه چیزهایی را که از سال ۲۰۱۷ روی داده است، مورد بررسی قرار خواهیم داد و ارزیابی خواهیم کرد تا ببینیم آیا آنها با ارزیابی ما از معنای بازگشت [به برجام] و آن چه که به باور ما درک ساده بازگشت به برجام است، مطابقت دارند؟ و اگر موارد پیچیده‌ای باشند، همان‌گونه که در گذشته هم اشاره کرده‌ام، ما باید آن موارد را به شکل دقیق‌تری بررسی کنیم. اما آن چه ما می‌گوییم، این است که ما آماده بازگشت به رعایت [برجام] هستیم؛ زیرا – و ما آن چه را که برای بازگشت لازم است مورد بررسی قرار خواهیم داد؛ زیرا این کاری است که به باور ما به نفع امنیت ملی ما است.
من در مورد موارد جداگانه وارد بحث مشخصی نخواهم شد. اما تکرار می‌کنم که اگر ما فکر کنیم حفظ یک تعیین [تحریم] خاص با بازگشت به برجام ناسازگار است، در آن صورت ما – آماده‌ایم که آن را برداریم. اما برعکس، اگر ما بر این باور باشیم که حفظ آن با برجام سازگار است، آن را حفظ خواهیم کرد.
مجری: بسیار خوب. به سراغ خط جنیفر هنسلر از سی‌ان‌ان می‌رویم.
اپراتور: و جنیفر، خط شما باز است.
پرسش: سلام. سپاس از شما برای انجام این کار. در رابطه با بازداشت‌شدگان آمریکایی. آیا پیش‌شرطی مبنی بر آزادی آنها قبل از بازگشت ایالات متحده به برجام وجود دارد؟ و اگر نه، شما چگونه اطمینان حاصل خواهید کرد که آنها آزاد خواهند شد و اتفاقی که بار گذشته افتاد – یعنی قول‌هایی داده شده و آن قول‌ها زیر پا گذاشته شد – تکرار نخواهد شد؟
و در موضوعی جداگانه، آیا شما انتظار دارید قبل از انتخابات ایران در اواخر ماه جاری به توافقی برسید؟ سپاس از شما.
مقام ارشد وزارت خارجه: خوب، جنیفر اجازه دهید نخست به پرسش دوم شما بپردازم. موضوع انتظارات در میان نیست. تکرار می‌کنم، ما به این دلیل فکر میکنیم این کار قابل انجام است که موضوع علم موشکی در میان نیست. مسئله ایجاد یک توافق جدید نیست. مسئله احیاء توافقی است که طی چند سال گذشته تضعیف شده است. بنابراین، آیا امکان دارد که قبل از انتخابات ایران توافقی حاصل شود؟ قطعاً. البته اگر ایران به این تصمیم سیاسی برسد که از آمریکا بیش از آن چه – آن چه را که بازگشت به رعایت برجام مستلزم آن است در رابطه با رفع تحریم‌ها درخواست نخواهد کرد، و نمی‌خواهد – نمی‌خواهد در زمینه تعهدات هسته‌ای خودش کاری کمتر از آن چه مستلزم بازگشت به رعایت [برجام] است، انجام دهد. در آن صورت این امر می‌تواند نسبتاً سریع به انجام برسد.
اما این پاسخی است – این پرسشی است که ما هنوز پاسخ آن را نداریم. پاسخ آن نزد ایران است. و تکرار می‌کنم که ما – من فکر می‌کنم که ما برای ایران و برای دیگر شرکت‌کنندگان در برجام روشن کرده‌ایم که ما آماده‌ایم گام‌های لازم را برای بازگشتن به رعایت [برجام] برداریم تا ایران بتواند از منافع اقتصادی که تحت برجام ارائه شده بود، بهرهمند شود. من فکر می‌کنم باید ببینیم که ایران چه تصمیمی خواهد گرفت و آن تصمیم را تا چه حد سریع اتخاذ خواهد کرد.
در رابطه با پرسش شما درباره بازداشت‌شدگان، من به این موضوع که ما – ما چگونه در رابطه با برجام به آن می‌نگریم، نخواهم پرداخت. اما من همچنان می‌گویم که این یک اولویت مطلق است. این یک اولویت برای رئیس‌جمهوری است. این یک اولویت برای وزیر خارجه است. این یک اولویت برای من و تمام تیم ما است که اطمینان حاصل کنیم شهروندان آمریکایی که به ناحق بازداشت شده اند، به خانه بازمیگردند و فارغ از آن چه در رابطه با برجام اتفاق بیافتد، ما هر چه در توان داریم برای آن که این امر هر چه سریع‌تر روی دهد، انجام خواهیم داد.
مجری: بسیار خوب. بگذارید به سراغ خط فرانچسکو فانتماجی در خبرگزاری فرانسه برویم. فرانچسکو.
اپراتور: و یک لحظه. و فرانچسکو، اگر هنوز پرسشی دارید، عدد یک و بعد صفر را فشار دهید.
مجری: خوب، فعلا اجازه دهید به سراغ خط ویل مالدین در وال استریت جورنال برویم.
اپراتور: یک لحظه. و ویل، خط شما باز است.
پرسش: سپاس فراوان که این کار را انجام می‌دهید. من متوجه شدم که شما چند بار گفتید که – اگر ایران آماده باشد این کار انجام دهد. ارزیابی کنونی شما از جدی بودن یا نبودن ایران درباره این مذاکرات و بازگشت به آن توافق چیست؟ من می‌دانم که شما و وزیر خارجه بلینکن در گذشته نسبت به جدی بودن ایران ابراز تردید یا نگرانی کرده‌اید. و هم چنین آیا شما هیچ نظری درباره – استفاده ایران از سانتریفیوژهای جدیدتر و چگونگی لحاظ شدن آنها در هر توافقی دارید؟ سپاسگزارم.
مقام ارشد وزارت خارجه: خوب. درباره پرسش نخست شما، من سعی خواهم کرد آن چه که پیشتر گفته‌ام را تکرار کنم و شاید آن را کمی بسط دهم. موضوع این نیست – ایران آمده است – در گفتوگوها شرکت کرده است. من فکر می‌کنم که نفس این گفتوگوها تا حدی جدی بودن همه طرف‌ها – نه تنها ایالات متحده و ایران، بلکه اروپایی‌ها، روسیه، و چین – در تلاش برای بازگشت به این توافق را نشان داده است. اما پرسشی که وجود دارد این است که آیا ایران – کاملاً درک می‌کند که این نمی‌شود – که ما نمی‌توانیم در وضعیتی قرار بگیریم که تحت آن، آمریکا بیش از آن چه تحت توافق در رابطه با معافیت از تحریم‌ها لازم است انجام دهد، و ایران کمتر – کمتر از آن چه در رابطه با بازگشت به رعایت تعهدات هسته‌ای ضروری است، انجام دهد.
بنابراین، ما باید ببینیم. تاکنون ما – برای ما روشن نیست که آیا ایران آماده است این واقعیت‌ها را تشخیص دهد یا نه. اما آن چه آنها – گفتوگوها جدی بوده است. فضا سازنده بوده است. ما فقط باید ببینیم که آیا دور بعدی واقعاً کارها را پیش خواهد برد. یا آن که ما هم چنان با خواسته‌های غیرمنطقی ایران در رابطه با تقاضای بیش از آن چه برجام در رابطه با تخفیف‌های تحریمی معین شده است، و تعهدات غیرواقع‌گرایانه توسط آنها در زمینه پیشرفت‌های هسته‌ای‌شان رو‌به‌رو خواهیم شد.
این نکته من را به پرسش شما در رابطه با سانتریفیوژهای جدید می‌رساند. تکرار می‌کنم که برجام، در این موضوع کاملاً از لحاظ آن چه ایران باید برای بازگشت به رعایت برجام انجام دهد، شفاف است. بنابراین، من فکر می‌کنم بدون آن که نیازی باشد در این مسیر بر سر آن مذاکره کنیم، یک بار مطالعه ساده برجام مشخص می‌کند که اگر ایران بخواهد به رعایت کردن توافق بازگردد، چه توانایی‌هایی را می‌تواند و چه توانایی‌هایی را نمی‌تواند داشته باشد.
مجری: بگذارید به خط نادیه بلباسی در العربیه برویم.
اپراتور: یک لحظه.
پرسش: [غیرقابل شنیدن] برای انجام این کار. فقط جهت پیگیری یکی دو نکته. [مقام ارشد وزارت خارجه]، شما گفتید هر آن چه لازم باشد انجام خواهید داد تا نگذارید ایران به سلاح‌های هسته‌ای دست یابد. اگر دیپلماسی به نتیجه نرسد، معنای آن چیست؟ آیا این بدان معنا است که گزینه نظامی نیز روی میز است؟ آیا این نوعی لحن تازه نسبت به ایران است؟ و دوم آن که ما می‌شنویم پیشرفت‌هایی در گفتوگوها حاصل شده است. ما همچنین می‌شنویم که می‌تواند برطرف شود. آیا می‌توانید اکنون که در آستانه ورود به دور تازه ای [از گفتوگوها] هستید، تصویر دقیقی به ما بدهید و بگویید که دقیقاً بر سر چه چیزی توافق شده و نکات برجسته اصلی چیست؟ سپاس فراوان از شما.
مقام ارشد وزارت خارجه: از شما سپاسگزارم، نادیه. تنها چیزی که می‌گویم این است – من تکرار می‌کنم – همان چیزی که رئیس‌جمهوری گفته است: ایالات متحده اطمینان حاصل خواهد کرد که ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت. و من به همین بسنده می‌کنم. بر سر هیچ چیز توافق نشده است. تا این لحظه بر سر هیچ چیز توافق نشده است. درباره برخی موضوعات هم‌گرایی بیشتری بوده و برخی موضوعات هم‌گرایی کمتری داشته‌اند.
همانطور که گفتم، به باور من، ایالات متحده روشن کرده است که حاضر است برای بازگشت به رعایت کامل برجام در ارتباط با رفع تحریم‌ها، چه کارهایی را انجام دهد تا ایران بتواند از منافع و مزایای ارائه شده تحت آن توافق بهرهمند شود. من فکر می‌کنم در جایی که – و واضح است که ایران باید آن را بپذیرد. و آنها خواسته‌هایی را مطرح کردند که از نظر ما بیش از آن چیزی است که باید اتفاق بیافتد تا ما به رعایت برجام بازگردیم. و برعکس، ما بر این باوریم که آنها – آنها هنوز بر سر گام‌هایی که باید بردارند تا به رعایت تعهدات هسته‌ای‌شان بازگردند، توافق نکرده‌اند.
بنابراین، این یک – این طور نیست که توافقی بر سر برخی مسائل حاصل شده باشد و ما در حال مذاکره بر سر مسائل دیگر باشیم. تا زمانی که بر سر همه چیز توافق حاصل شود، هیچ چیز مورد توافق قرار نگرفته است. به باور من، این اصلی است که در این‌جا نیز کاربرد دارد. بنابراین، هنوز هم کارهای زیادی در زمینه توافق بر سر تحریم‌ها، گام‌های هسته‌ای، و نیز تعیین توالی و جدول زمانی گام‌هایی که هر دو طرف باید بردارند، باقی مانده است.
بنابراین، ممکن است به نظر خیلی زیاد بیاید. تکرار می‌کنم که اگر یک دیدگاه عملی روشن و واقع‌گرایانه درباره معنای آن وجود داشته باشد، این کار می‌تواند هم از لحاظ دستیابی به یک تفاهم و هم از نظر اجرای آن نسبتاً سریع به نتیجه برسد. اما برای آن که بتوانیم در هفته‌های آینده به آن نقطه برسیم، روند باید سریع‌تر شود و هیچ تضمینی وجود ندارد که این اتفاق بیافتد.
اما رویکرد ما این است که به کارمان ادامه دهیم و درک کنیم که ما از همان آغاز درباره ماهیت و چگونگی یک رعایت متقابل کاملاً شفاف بوده‌ایم. و ما امیدواریم که بتوانیم با شرکای‌مان، و البته در وهله اول و مهم‌تر از همه با ایران، به آن تفاهم برسیم. بنابراین، شکاف‌هایی وجود دارند و من نمی‌خواهم آنها را دست‌کم بگیرم، اما در عین حال نمی‌خواهم موضوع بستن [آن شکاف‌ها] را دشوارتر از آن چه که هست ارزیابی کنم. البته به شرط آن که واقع‌گرایی درستی در رابطه با موضوع این مذاکرات وجود داشته باشد. مسئله به وجود آوردن دوباره برجام نیست، بلکه رعایت کردن آن است.
مجری: سپاس. بگذارید به سراغ خط میشال غندور در الحره برویم.
اپراتور: یک لحظه. میشال خط شما باز است.
پرسش: سلام، سپاس از شما برای انجام این کار. شما چه زمانی با ایران درباره برنامه موشکی و فعالیت‌های مخربش در منطقه صحبت خواهید کرد؟
مقام ارشد وزارت خارجه: خوب، نخست، این – این طور نیست که جهان طی مذاکرات ما از حرکت بایستد. ایالات متحده به کاری که باید برای مقابله با فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران و همکاری با شرکا و هم‌پیمانان‌مان در منطقه به آن منظور انجام دهد، ادامه می‌دهد. من یادآور می‌شوم که گفت‌وگوهای بسیار خوبی میان – میان ایران و برخی از همسایگانش انجام شده است و این چیزی است که البته ایالات متحده از آن استقبال می‌کند.
اما از لحاظ تلاش برای دست یافتن به تفاهم، آن تفاهم‌های گسترده‌تر از دیدگاه ما، دیدگاه رئیس‌جمهوری همواره این بوده است که برجام تنها گام نخست است. ما امیدواریم که این یک گام ضروری باشد. منظور من این است که برجام از این لحاظ ضروری است که ما باور داریم ساختن بر اساس آن بستر و سپس گفت‌وگو کردن برای بهبود بخشیدن به آن توافق، بسیار بهتر است. چیزهایی وجود دارد که ایالات متحده تحت آن توافق به دست نیاورد و امیدوار است که بتواند مورد گفت‌وگو قرار گیرد و من فکر می‌کنم که ایران، تا آن جا که ما می‌دانیم، حتی از لحاظ آن چه که آنها از ما می‌خواهند اکنون انجام دهیم، وارد آن توافق نشد.
بنابراین، ما می‌دانیم که ایران می‌خواهد چیزهای بیشتری را از آن توافق کسب کند و ما آماده‌ایم بلافاصله پس از آن که به درک متقابلی در زمینه بازگشت دوباره به برجام و بازگشت ایران به رعایت آن برسیم، درباره این که چگونه می‌توانیم آن توافق را در جهت منافع مشترک‌مان تقویت کنیم، به مذاکره بنشینیم. اما ما در عین حال فکر میکنیم که باید مذاکراتی نیز درباره مسائلی که شما در زمینه کاهش تنش وضعیت در منطقه و تقویت امنیت منطقه‌ای مطرح کردید – و به معنای مشاهده تغییرات در سیاست ایران خواهد بود – انجام شود. و ما فکر میکنیم بخشی از آن گفتوگوها و مباحثات شاید همین حالا در حال انجام باشند؛ اما بر این باوریم که این چیزی است که اگر برجام اتفاق بیافتد، و به محض این که اتفاق بیافتد، ما باید بلافاصله به آن بپردازیم تا بتوانیم آن مباحثات گسترده‌تر را انجام دهیم. و اگرنه –
به هر روی، همان‌گونه که گفتم تلاش‌های ما – ما برای کمک کردن به هم‌پیمانان و شرکای‌مان در منطقه منتظر بازگشت به برجام نمی‌مانیم. اما همانطور که گفتم، آن گفتوگوها باید تحت هر شرایطی انجام شوند. ولی اگر ما به برجام برسیم، اگر ما به یک رعایت متقابل تحت برجام برسیم، در آن مرحله ما پیش‌بینی میکنیم که به نوعی گفت‌وگوهایی را با ایران و همسایگانش برای پرداختن به ابزارهای تقویت و برقراری امنیت بیشتر در منطقه انجام دهیم.
مجری: بسیار خوب. برویم به خط جاناتان تیرون در بلومبرگ.
اپراتور: یک لحظه. و جاناتان، خط شما باز است.
پرسش: بله. سپاسگزارم [مقام ارشد وزارت خارجه]. من جاناتان تیرون از بلومبرگ هستم. من فقط می‌خواهم از شما پرسشی درباره یک چهارچوب گسترده‌تر بپرسم. رئیس سابق شما دو هفته پس از آن که توافق اصلی امضاء شد در یک سخنرانی بسیار معروف گفت که نتیجه فقدان یک راه‌حل دیپلماتیک می‌تواند جنگ باشد و اختلالات عمده‌ای را در اقتصاد جهانی و حتی بی‌ثباتی بیشتری را در خاورمیانه به وجود آورد.
اکنون، شما آن چه را که رئیس کنونی‌تان درباره بازگشت به آن توافق گفته است بیان کردید. اما آیا آن چهارچوب همچنان دقیق است؟ آن چهارچوب که می‌گوید در صورت فقدان یک راه‌حل دیپلماتیک ما شاهد نوعی درگیری و تشدید اوضاع خواهیم بود؟
مقام ارشد وزارت خارجه: من نمی‌خواهم در مورد این که اگر توافقی نباشد چه اتفاقی خواهد افتاد، فرضیه‌پردازی کنم. من فکر می‌کنم آن چه پرزیدنت اوباما در آن زمان می‌گفت، بسیار روشن بود. و همان‌گونه که به یاد دارید، در آن زمان تنش‌ها میان ایالات متحده و اسرائیل از یک سو و ایران از سوی دیگر به شدت بالا گرفته بود. و چنان چه ما نمی‌توانستیم راهی برای مقابله با برنامه هسته‌ای رو به گسترش ایران پیدا کنیم، احتمال واقعی یک رویارویی نظامی وجود داشت.
من فکر می‌کنم هم اکنون آن چه ما می‌دانیم این است که توافقی در کار بود و کارایی داشت. آن توافق در سال ۲۰۱۶ موثر بود. آن توافق برنامه هسته‌ای ایران را محدود کرده بود. و در آن زمان ما احساس می‌کردیم و هنوز هم احساس میکنیم که ما می‌توانستیم با گذشت زمان آن توافق را مبنایی برای دستیابی به تضمین‌های بیشتر – تضمین‌های بیشتر درباره استحکام تفاهمی که با ایران به دست می‌آوریم، قرار دهیم.
من فکر می‌کنم ما دیده‌ایم که در نبود آن توافق چه اتفاقی می‌افتد. ما دیده‌ایم که طی چند سال گذشته چه اتفاقی افتاده است. ایران برنامه هسته‌ای خود را به میزان قابل توجهی گسترش داده است و رفتار خصومت‌آمیز خود در منطقه را تشدید کرده است. این آینده‌ای است که اگر در بازگشت به توافق موفق نباشیم، ممکن است در انتظارمان باشد. من نمی‌گویم که این آینده‌ای است که ایالات متحده از پس آن برنخواهد آمد؛ ما راهی را برای مقابله با آن پیدا خواهیم کرد. اما آن راه، در مقایسه با بازگشت به توافق و سپس استفاده از آن به عنوان مبنایی برای پیشرفت – در حالی که ما به رعایت متقابل بازگشته‌ایم – گزینه بسیار نامطلو‌ب‌تری خواهد بود.
پس تکرار می‌کنم، من فکر نمی‌کنم – این یک داستان تخیلی سیاسی نیست. ما از سال ۲۰۱۸ تاکنون شمه‌ای از آن آینده را دیده‌ایم و من فکر نمی‌کنم آن آینده‌ای مطلوب و دلپذیر باشد. ما همه توان‌مان را به کار خواهیم بست تا به موضعی بازگردیم که در آن بتوانیم اوضاع را در منطقه آرام کنیم، محدودیت‌های واقعی، واقعی، و راستی‌آزمایی‌ها و نظارت‌های بی‌سابقه‌ای را در مورد برنامه هسته‌ای ایران اعمال کنیم، و سپس، تکرار می‌کنم، همانطور که رئیس‌جمهوری بارها گفته است، آن را مبنا قرار دهیم. چرا که ما به صراحت می‌دانیم چیزهایی وجود دارند که ما می‌خواهیم فراتر از برجام ببینیم، اما همه آن چیزهایی که از ایران می‌شنویم، این است که آنها هم می‌خواهند شرایط را فراتر از برجام ببینند.
مجری: ما برای یکی دو پرسش دیگر فرصت داریم. بگذارید سراغ حمیرا پاموک در رویترز برویم.
اپراتور: یک لحظه. و نام کوچک چه بود؟
مجری: حمیرا پاموک در رویترز.
اپراتور: بسیار خوب. و حمیرا، بفرمایید. خط شما باز است.
پرسش: سلام. سپاس از این که این کار را انجام می‌دهید. [مقام ارشد وزارت خارجه]، من می‌خواهم دو موضوع را خیلی سریع بپرسم. یکی این که ایران از فعالیت بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته خود تخصص کسب کرده است. بنابراین، آیا باید برای جبران این موضوع کاری بیش از آن چه در برجام پیش‌بینی شده است، انجام دهد؟
و خیلی سریع می‌خواهم درباره گروگان‌ها هم پرسشی را مطرح کنم. شما تحولات مربوط به گروگان‌ها را به عنوان بی‌رحمی غیرقابل بیان توصیف کردید. آیا می‌توانید کمی بیشتر درباره دیدگاه‌تان و ارزیابی‌تان از انگیزه این نوع درز دادن‌ها صحبت کنید؟ سپاس از شما.
مقام ارشد وزارت خارجه: از شما سپاسگزارم. خوب، پرسش نخست واقعاً – بخشی از موضوع این مذاکرات است. و آن این است که ایران باید چه کاری انجام دهد تا واقعاً به رعایت آن چه که در سال ۲۰۱۵ بر سر آن توافق شده بود، بازگردد. و این پیچیدگی ناشی از این واقعیت است که [ایران] دانش بیشتری کسب کرده، کارهایی به مراتب بیش از آن چه بر اساس توافق می‌توانست انجام دهد انجام داده، و ما باید راهی برای رسیدگی به آن پیدا کنیم. و راه‌های مختلفی وجود دارند که می‌توان با استفاده از آنها به این موضوع پرداخت. اما به هر روی، این موضوع باید حل و فصل شود.
درباره پرسش دوم شما، من قصد ندارم سعی کنم و ذهن افرادی را که می‌گویند ایجاد این نوع امیدواری واهی فکر خوبی است، واکاوی کنم. من فقط – این چیزی است که به باور من حتی فکر نمی‌کنم امکان‌پذیر باشد. بنا بر این، من فقط می‌خواهم – من فکر می‌کنم نکته اصلی که می‌خواهم بگویم این است که – این واقعاً یک بی‌رحمی غیرقابل بیان بود که – اما این موضوع عزم ما برای خارج کردن شهروندان‌مان را دو چندان می‌کند. و از این رو، من نمی‌خواهم درباره انگیزه گمانه‌زنی کنم؛ اما در مورد این که آن اقدام چه بود، ارزیابی روشنی را ارائه خواهم داد و آن – تحمیل این درد و رنج مضاعف بر خانواده‌هایی که تاکنون متحمل رنج فراوان شده‌اند، واقعاً خشم‌برانگیز بود.
مجری: بسیار خوب. و من فکر می‌کنم ما برای یک پرسش دیگر وقت داشته باشیم. فکر می‌کنم فرانچسکو فانتماجی از خبرگزاری فرانسه دوباره روی خط است.
فرانچسکو.
اپراتور: و فرانچسکو، خط شما باز است.
پرسش: سلام. بله. متشکرم. متأسفم، تماس من چند دقیقه‌ای قطع شده بود. بنابراین، اگر پرسش‌های من در خلال این مدت پاسخ داده شده‌اند، پوزش می‌خواهم.
[مقام ارشد وزارت خارجه]، من می‌خواهم از شما درباره زندانیان بپرسم. من می‌دانم که شما می‌گویید هر چه در توان دارید برای بازگرداندن آنها به خانه انجام می‌دهید. آیا می‌توانید بگویید که هم اکنون گفت‌وگوهایی فعال درباره زندانیان و مبادله زندانی – حتی اگر شده به صورت غیرمستقیم و جدا از گفت‌وگوهای هسته‌ای – در دست انجام است؟ و چگونه – حتی اگر مجزا باشند، به نظر شما چه قدر به مسائل هسته‌ای مرتبط هستند؟
و در رابطه با خود تحریم‌ها، به نظر شما آیا ایرانی‌ها اکنون می‌دانند که شما دقیقاً و مشخصاً حاضرید کدام تحریم‌ها را بردارید و باید آن را بپذیرید؟ یا این که هنوز هم جا برای مذاکره در آن مورد وجود دارد؟ سپاس از شما.
مقام ارشد وزارت خارجه: سپاسگزارم. من نخست به پرسش آخر شما پاسخ می‌دهم. من فکر می‌کنم که ایران خیلی خوب می‌داند. البته ما – همان‌گونه که گفتم – ما هنوز در مرحله نهایی و قطعی گفتوگوها نیستیم. بنابراین، و همان‌گونه که من در گذشته این موضوع را مورد بحث قرار دادم، هنوز – مجموعه‌ای از دشوارترین تحریم‌ها وجود دارند که ما هنوز باید درباره آنها بحث کنیم. اما من فکر می‌کنم، ایران تصویر بسیار واضحی در دست دارد و من فکر می‌کنم تصویری که ایران دارد این است که خواهد توانست بار دیگر از منافع و مزایای اقتصادی ارائه شده در برجام بهرهمند شود. بنابراین، تصویر بسیار روشنی از این موضوع در دست دارد و این چیزی است که کسب خواهد کرد. این همان چیزی است که اگر ایران به رعایت برجام بازنگردد، از دست خواهد داد.
در زمینه پرسش مربوط به بازداشت‌شدگان، مذاکرات فعال و غیرمستقیم جریان دارد. آنها مستقل از مذاکرات مربوط به برجام هستند، اما به طور فعال جریان دارند و آنها – و ما – تکرار می‌کنم، ما فعالانه در پی آزاد کردن آنها هستیم. و برای سیامک، برای باقر، برای عماد، برای مراد، این همان چیزی است که ما درباره هر چهار نفر فکر میکنیم. ما همچنین هر روز به فکر باب لوینسون هستیم. و بله، ما به شدت درگیر روندی هستیم تا ببینیم آیا آنها می‌توانند هر چه زودتر به خانه و نزد خانوادههایشان بازگردند.
مجری: و من فکر می‌کنم برای یک پرسش پایانی هم وقت داشته باشیم. اجازه دهید لطفاً به سراغ لارا جیکز در نیویورک تایمز برویم.
اپراتور: یک لحظه. و لارا خط شما باز است.
پرسش: عالی. از شما سپاسگزارم که به من هم فرصت دادید و از این بابت قدردان شما هستم. [مقام ارشد وزارت خارجه]، سفرتان بی‌خطر. برای پیگیری آخرین چیزی که گفتید، به نظر من چنین می‌آید که ممکن است یک توافق موازی برای آزاد کردن بازداشت‌شدگان وجود داشته باشد. آیا شما فکر می‌کنید این چیزی است که می‌تواند هم‌زمان با توافقی برای بازگشت به رعایت برجام حاصل شود و یا به نظر شما این موضوعی است که باید بعداً حل‌وفصل شود؟
و هم چنین خیلی کوتاه، آیا می‌توانید خطوط این دور از مذاکرات را توصیف کنید؟ شما انتظار دارید این بار چند روز در وین باشید؟ چه نوع ملاقات‌هایی برگزار خواهد شد؟ تا آن‌جا که من می‌دانم – یا تصور می‌کنم – هیچ مذاکرات مستقیمی میان ایرانی‌ها و آمریکایی‌های در کار نخواهد بود. اما اگر ممکن باشد که فقط به ما بگویید به چه موضوعاتی خواهید پرداخت، بسیار مفید خواهد بود. سپاس از شما.
مقام ارشد وزارت خارجه: خوب. اگر شما می‌دانید که به چه موضوعاتی خواهیم پرداخت، من را هم در جریان قرار دهید. اما – خوب، لارا، درباره پرسش نخست – پرسش نخست شما که آیا می‌تواند موازی باشد، تکرار می‌کنم که ما با آن به عنوان یک موضوع جداگانه برخورد میکنیم. ما با موضوع برگرداندن بازداشت‌شدگان به کشور به عنوان یک مسئله بسیار اضطراری و فوری برخورد میکنیم. و ما می‌خواهیم بی‌درنگ و هر چه زودتر حل‌وفصل شود. من تکرار می‌کنم، که ما نمی‌دانیم آیا آن – آیا آن انجام خواهد شد یا نه. اما آن را ارتباط نمی‌دهیم – ما نمی‌گوییم که اول بگذارید یک توافق هسته‌ای حاصل شود و سپس به موضوع بازداشت‌شدگان خواهیم پرداخت. ما می‌خواهیم بی‌درنگ موضوع بازداشت‌شدگان را حل‌وفصل کنیم.
در رابطه با خطوط این گفتوگوها و این که چه قدر طول خواهد کشید، باید بگویم که از برخی جهات کاملاً غیرقابل پیش‌بینی است. ما بازمی‌گردیم و همان روند جریان دارد؛ چرا که با ایرانی‌ها صحبت نمی‌کنیم. ما با اروپایی‌ها، روس‌ها، و چینی‌ها، صحبت میکنیم. سپس آنها با ایرانی‌ها حرف می‌زنند و پس از آن نزد ما برمی‌گردند. همانطور که بارها گفته‌ام، همه این کارها بسیار بیش از یک مذاکره مستقیم، زمان‌بر است. برخی گفتوگوها جریان دارد. تعبیرها و برداشت‌های غلط، ارتباط نادرست، و سوءتفاهم نیز وجود دارد. بنابراین، همه این‌ها مدت زمان بیشتری به طول می‌انجامد. اما این‌ها محدودیت‌هایی هستند که مذاکره‌کنندگان ایرانی تحت آنها فعالیت می‌کنند.
و من نمی‌توانم بگویم که این مسئله چه قدر طول خواهد کشید. اگر سازنده باشد، اگر گفتوگوها پیش بروند و ما شاهد دلیلی برای ماندن باشیم، خواهیم ماند. اگر ما به بن‌بست برسیم یا دلیلی برای بازگشت به رایزنی‌ها وجود داشته باشد، بازخواهیم گشت. بنا بر این، همانند بیشتر این دورها، برخی از این دورها نقطه پایان مشخصی داشته‌اند. چرا که برای مثال جی۷ – اجلاس جی۷ قرار بود برگزار شود. اما بیشتر آنها آغاز می‌شوند و سپس ریتمی به وجود می‌آید و مشخص می‌شود که ما در آن دور چه زمانی همه آن چه را که می‌توانستیم، انجام داده‌ایم. پس این هم می‌تواند کوتاه باشد و هم می‌تواند طولانی باشد. من فکر می‌کنم باید وقتی به آن‌جا می‌رسیم، ببینیم که طرف ایرانی چه حرفی برای گفتن دارد.
مجری: بسیار خوب. من می‌خواهم از همه شما برای مشارکت امروزتان تشکر کنم. من به ویژه می‌خواهم از سخنران امروزمان [مقام ارشد وزارت خارجه] که امروز با ما بود، سپاسگزاری کنم. بار دیگر می‌گویم که این اظهارات بدون ذکر نام خواهد بود و شما می‌توانید از سخنران با عنوان مقام ارشد وزارت خارجه یاد کنید. به این ترتیب، جلسه امروز ما به پایان می‌رسد و منع انتشار برداشته می‌شود. سپاس از شما.
برای مشاهده محتوای اصلی:(https://www.state.gov/briefing-with-senior-state-department-official-on-ongoing-u-s-engagement-in-vienna-regarding-the-jcpoa/)
این ترجمه‌ها جهت رفاه خواننده ارائه شده‌اند و فقط باید متن اصلی انگلیسی را معتبر دانست.