وزارت امور خارجه ایالات متحده
دفتر سخنگو
یادداشت رسانه‌ای
۱۴ سپتامبر ۲۰۲۲
ایالات متحده، از طریق وزارت خزانه‌داری و وزارت امور خارجه و با هماهنگی شرکای بین‌المللی از جمله دولت سوئیس و کارشناسان اقتصادی افغانستان، امروز خبر تأسیس صندوقی به نام «صندوق افغان» برای خدمت به منافع مردم افغانستان را اعلام کرد.
ایالات متحده همچنان نسبت به پشتیبانی از مردم افغانستان در بحبوحه بحران‌های اقتصادی و بشردوستانه جاری متعهد است. بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، بنا بر فرمان اجرایی ۱۴۰۶۴ سیاستی را تعیین کرد که به موجب آن ۳.۵ میلیارد دلار ذخایر بانک مرکزی افغانستان می‌تواند به نفع مردم افغانستان مورد استفاده قرار گیرد و هم‌زمان از دسترس طالبان و دیگر عوامل شریر در امان بماند. صندوق افغان از این ۳.۵ میلیارد دلار محافظت و نگهداری خواهد کرد، و به منظور کمک به ایجاد ثبات بیشتر برای اقتصاد افغانستان مبالغ هدفمندی را خواهد پرداخت.
طالبان عضو این «صندوق افغان» نیستند و تدابیر محافظتی قدرتمندی برای جلوگیری از به کارگیری این وجوه در فعالیت‌های غیرقانونی به وجود آمده است. صندوق افغان حساب خود را نزد «بانک تسویه‌های بین‌المللی» (بی‌آی‌اس) مستقر در سویس نگهداری خواهد کرد. بی‌آی‌اس یک سازمان مالی بین‌المللی است که طیفی از خدمات مالی شامل خدمات بانکی را به بانک‌های مرکزی، مقامات مسئول در امر پول، و مؤسسه‌های مالی بین‌المللی ارائه می‌کند (به www.bis.org مراجعه کنید). مطابق قوانین سوئیس، یک حسابرس از خارج از این سازمان، صندوق افغان را حسابرسی خواهد کرد.
وندی شرمن، قائم‌مقام وزیر امور خارجه ایالات متحده، گفت: «مردم افغانستان با بحران‌های انسانی و اقتصادی ناشی از چند دهه جنگ، خشکسالی شدید، همه‌گیری کووید-۱۹، و فساد فراگیر رو‌به‌رو هستند.» وی افزود: «ایالات متحده و شرکایش امروز یک گام رو به جلو مهم و ملموس بر‌داشته‌اند؛ گامی برای حصول اطمینان از این که می‌توان منابع بیشتری را برای کاستن از رنج مردم افغانستان و بهبود بخشیدن به ثبات اقتصادی آنها مورد استفاده قرار داد و هم‌زمان طالبان را پاسخگو کرد.»
والی آدیمو، قائم‌مقام وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، گفت: «صندوق افغانستان به کاستن از چالش‌های اقتصادی فراروی افغانستان کمک خواهد کرد و هم‌زمان از ذخایر ۳.۵ میلیارد دلاری دا افغانستان بانک (دی‌ای‌بی)، یعنی بانک مرکزی افغانستان، به نفع مردم افغانستان محافظت خواهد کرد.» وی افزود: «سرکوب و و سوء‌مدیریت اقتصادی طالبان چالش‌های اقتصادی بلندمدت افغانستان را تشدید کرده است. از جمله این عوامل می‌توان به اقداماتی که ظرفیت نهادهای اقتصادی مهم افغانستان را کاهش داده و بازگشت این منابع مالی به افغانستان را غیرقابل دفاع کرده است، اشاره کرد. ایالات متحده از طریق این صندوق با شرکای بین‌المللی‌مان به منظور تسهیل استفاده از این دارایی‌ها برای بهبود بخشیدن به زندگی مردم عادی افغانستان همکاری خواهد کرد.
شرمن همچنین یادآور شد: «ایالات متحده در واکنش به چالش‌های حیاتی فراروی مردم افغانستان هم‌اکنون بزرگترین اهداکننده کمک‌های بشردوستانه است. ما با بانک جهانی و بانک توسعه آسیا همکاری کرده‌ایم تا بیش از یک میلیارد دلار کمک در زمینه خدمات اساسی و دیگر نیازهای فوری فراهم کنیم. افزون بر این، ما بیش از ۸۱۴ میلیون دلار کمک‌های بشردوستانه ایالات متحده را مستقیماً به شرکای اجراکننده برای پشتیبانی از مردم افغانستان ارائه کرده‌ایم و هم‌زمان از رسیدن منافع این منابع مالی به طالبان جلوگیری کرده‌ایم. اکنون صندوق افغانستان بخشی از تلاش‌های دیپلماتیک و بشردوستانه جاری ما به نمایندگی از مردم افغانستان خواهد بود.»
بنا بر گزارش بانک جهانی، درآمد و تولید اقتصادی در افغانستان ۲۰ تا ۳۰ درصد کم شده است، واردات حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است، و حدود ۷۰ درصد خانوارهای افغانستانی گفته‌اند که قادر نیستند نیازهای اساسی غذایی یا غیرغذایی خود را به طور کامل برآورده کنند. پرداخت‌های صندوق افغان می‌تواند شامل بازپرداخت بدهی‌های افغانستان به موسسه‌های مالی بین‌المللی – که می‌تواند سبب شود آنها همچنان واجد شرایط دریافت کمک‌های توسعه‌ای باقی بمانند – و نیز پرداخت واردات مهم مانند الکتریسیته باشد.
پیشینه بیشتر
بانک مرکزی افغانستان (دی‌ای‌بی)
زمانی که طالبان کابل را تصرف کرد، بانک مرکزی افغانستان (دی‌ای‌بی) دسترسی به حساب‌هایش در مؤسسه‌های مالی سراسر جهان – و نه فقط در ایالات متحده – را از دست داد. دلیل این امر نامشخص بودن این موضوع بود که چه کسی می‌تواند تراکنش‌های حساب‌های بانک مرکزی افغانستان را تأیید کند. از آن زمان تاکنون روند نزولی شرایط اقتصادی در افغانستان به دلیل مدیریت اقتصادی ضعیف طالبان و ناکامی آنها در بازگرداندن قابلیت‌های مهم این بانک – مانند کنترل مناسب در زمینه «مبارزه با پولشویی و مقابله با تأمین مالی تروریسم» (ای‌ام‌ال/سی‌اف‌تی) ادامه داشته است.
بانک مرکزی افغانستان برای بازسازی اعتماد در جامعه مالی بین‌المللی، باید نشان دهد که از تخصص، ظرفیت، و استقلال لازم برای انجام وظایف یک بانک مرکزی، به شکلی مسئولانه، برخوردار است. این بانک برای این که به سوی هدف مذکور حرکت کند، باید نشان دهد که از مداخله سیاسی بری است، دارای کنترل‌های مناسب در زمینه «مبارزه با پولشویی و مقابله با تأمین مالی تروریسم» است، و نیازسنجی شخص ثالث را انجام داده و یک ناظر شخص ثالث را نیز منصوب کرده است.
صندوق افغان
صندوق افغان به‌عنوان یک بنیاد سوئیسی با هدف محافظت، حفظ، و پرداخت هدفمند به نفع مردم افغانستان از محل این ۳.۵ میلیارد دلار ایجاد شده است. صندوق افغان همچنین می‌تواند به عنوان ابزاری برای محافظت و پرداخت سایر ذخایر خارجی بانک مرکزی افغانستان، که هم اکنون در کشورهای دیگر نگهداری می‌شود، عمل کند. هدف از این پرداخت‌ها کمک به برطرف کردن تأثیرات حاد بحران‌های اقتصادی و انسانی افغانستان از طریق پشتیبانی از ثبات کلان اقتصادی و مالی آن کشور است.
محل این دارایی‌ها
صندوق افغان حساب خود را نزد بانک تسویه‌های بین‌المللی (بی‌آی‌اس) نگهداری خواهد کرد. بانک تسویه‌های بین‌المللی یک سازمان مالی بین‌المللی است که طیف گسترده‌ای از خدمات مالی، از جمله خدمات بانکی، را به بانک‌های مرکزی، مقامات ذیربط در امر پول، و موسسه‌های مالی بین‌المللی ارائه می‌کند. به www.bis.org مراجعه کنید.
بانک تسویه‌های بین‌المللی به‌عنوان یک بانک واسطه عمل خواهد کرد، در اداره کردن صندوق افغان دخالت نخواهد داشت، و فعالیت‌های مرتبط با تأیید پرداخت‌ها را انجام نخواهد داد.
کاربرد وجوه
در کوتاه‌مدت، هیأت امنای صندوق افغانستان قادر خواهند بود که برای ارتقای ثبات پولی و اقتصاد کلان افغانستان و سود رساندن به مردم آن کشور، مجوز پرداخت‌های هدفمند را صادر کند. این پرداخت‌ها می‌تواند شامل پرداخت برای واردات مهم مانند الکتریسیته، بازپرداخت اقساط معوقه افغانستان به موسسه‌های مالی بین‌المللی با هدف حفظ واجد شرایط بودن آن کشور برای برخورداری از پشتیبانی مالی، پرداخت خدمات ضروری مربوط به فعالیت بانک مرکزی مانند پرداخت‌های سوئیفت، و غیره باشد.
در بلندمدت، هدف این است که وجوهی که برای این اهداف محدود استفاده نشده‌اند، حفظ شوند و به بانک مرکزی افغانستان عودت داده شوند. ایالات متحده به صراحت گفته است، تا زمانی که بانک مرکزی افغانستان (۱) استقلال خود را از نفوذ و مداخله سیاسی نشان نداده باشد، (۲) نشان نداده باشد که کنترل‌های کافی را برای مبارزه با پولشویی و مقابله با تامین مالی تروریسم (ای‌ام‌ال/سی‌اف‌تی) ایجاد کرده است، و (۳) یک نیازسنجی توسط شخص ثالث را تکمیل و یک ناظر معتبر شخص ثالث را تعیین نکرده باشد، از بازگشت این وجوه حمایت نخواهد کرد.
نحوه مدیریت و نظارت بر صندوق افغانستان
مقر صندوق افغان در ژنو سوئیس است و یک هیأت امنا بر این صندوق نظارت می‌کند. این هیأت در حال حاضر از دو کارشناس اقتصادی عالی افغانستان با تجربه در زمینه سیاست‌های پولی و اقتصاد کلان، یک نماینده دولت ایالات متحده، و یک نماینده دولت سوئیس تشکیل شده است. صندوق افغان از پشتیبانی شرکای بین‌المللی متعهد به حمایت از ثبات پولی و اقتصادی کلان افغانستان برخوردار است. بنا بر قوانین سوئیس، یک حسابرس از خارج از این سازمان بر صندوق افغان نظارت و آن را حسابرسی خواهد کرد.
مبنای قانونی انتقال دارایی‌های بانک مرکزی افغانستان
رئیس‌جمهوری روز ۱۱ فوریه ۲۰۲۲ فرمان اجرایی ۱۴۰۶۴ را برای کمک به میسر کردن استفاده از برخی دارایی‌های خاص متعلق به بانک مرکزی افغانستان که در ایالات متحده نگهداری می‌شوند، به نفع مردم افغانستان، امضا کرد. به دنبال آن، اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده (اوفک) پروانه‌ای را صادر کرد تا انتقال حداکثر ۳.۵ میلیارد دلار از وجوه بانک مرکزی افغانستان به نفع مردم آن کشور مجاز شود.
وزارت امور خارجه مطابق روال گذشته و از زمان به قدرت رسیدن طالبان، دو نفر را بر اساس بند ۲۵ب قانون بانک مرکزی، به عنوان افراد دارای اختیارات مشترک برای دریافت، کنترل، یا صرف دارایی‌ها از حساب بانک مرکزی افغانستان تأیید کرده است. آن افراد صندوق افغان را به عنوان یک شخصیت حقوقی در سوئیس بنیان گذاشته‌اند.
برای مشاهده محتوای اصلی: https://www.state.gov/the-united-states-and-partners-announce-establishment-of-fund-for-the-people-of-afghanistan/
این ترجمه‌ها جهت رفاه خواننده ارائه شده‌اند و فقط باید متن اصلی انگلیسی را معتبر دانست.